Dywany Kazak wytwarzane w Pakistanie zaliczają się do kategorii dywanów orientalnych i unikatowych. Ich wyjątkowość kryje się w sztuce wytwarzania. Ich niepowtarzalność bierze się z dorobku kulturowego oraz sztuki ręcznego wiązania włókien. Odznacza je niezwykłe wzornictwo i żywa, nasycona paleta barw. Produkowane z wysokiej jakości wełny, wyróżniają się niezwykłą trwałością i kojarzone są z półką produktów ekskluzywnych.
Dywany pakistańskie są obecnie produkowane z cienkiej australijskiej wełny, przez co do złudzenia przypominają dywany jedwabne. Wysoka gęstość tkania zapewnia niezwykłą trwałość przy niższej cenie niż ich perskie odpowiedniki.
Produkowane ręcznie dywany nierzadko czerpią inspirację z dywanów kaukaskich i sprzedawane pod nazwą Kaukaz, stąd też ta niezwykła kolekcja dostępna w naszym sklepie. Jaka historia kryje się za nimi i czym charakteryzują się dywany tagowane tym nazewnictwem?
Pochodzenie
Dywany Kaukaz nie są związane z żadnym konkretnym plemieniem, ale z obszarami geograficznymi, w których zostały wykonane. W celu uzyskania najwyższej jakości były ręcznie tkane i na ogół pracę te były wykonywane przez kobiety z lokalnych społeczności. Pośród ludów zamieszkujących majestatyczne góry Kaukazu, wykształciły się grupki osób, plemienni tkacze, którzy okupowali najwyższe obozowiska regionu i małe alpejskie wioski. To oni przyczynili się do stworzenia tego potężnego stylu. W miarę rozszerzania się szlaków handlowych i zwiększania liczby ludności dywany Kazak trafiały do Europy, Azji i ostatecznie do obu Ameryk, tak że w XIX i XX wieku dywany te wzbudziły podziw kolekcjonerów i muzeów na całym świecie.
Kazak jest prawdopodobnie najbardziej znanym regionem na Kaukazie, ze względu na wywodzące się stamtąd dywany. Są połączeniem oszałamiających geometrycznych wzorów z bajecznymi kolorami pochodzącymi z wysokiej jakości barwników. W wielu przypadkach jest możliwe przypisanie konkretnych splotów do obszaru lub nawet miejscowości. Kiedy jednak splot nie może być dokładnie zidentyfikowany, jest klasyfikowany po prostu jako Kazak lub określany dokładniej przez odniesienie do wzoru. Estetyka zrodziła zdumiewający wachlarz wzorów o nazwach takich jak fachralo, lori pamback, karachov, bordjalou i sewan kazak.
Dywan orientalny KAZAK 270x357 cm
Style dywanów Kazak
Istnieją trzy rodzaje dywanów Kazak, z których każdy wywodzi się z innego obszaru geograficznego. Dywany Bordjalou Kazak zostały wykonane w rejonie leżącym na południe od Tibilisi. Te dywany były grubo tkane i miały prosty design. Dywany Kazak z obszaru na północ od Erywań to dywany dużych rozmiarów, które mają krótsze włosie i bardziej formalne wzornictwo. Dywany z Erywań są zwykle dłuższe i cieńsze, podobnie jak chodniki i mają prostsze wzory. W ich palecie na ogół nie występuje kolor kości słoniowej, natomiast więcej znajdziemy tam czerwieni i błękitów.
Dzisiejsze szlachetne dywany orientalne są wierne przeszłości
Starając się zachować wierność wzornictwu i kolorystyce oryginalnych wersji, tkacze dywanów Kazak konsekwentnie i cierpliwie przechodzą przez długi proces odtwarzania postarzałego wyglądu oryginalnych prac. Robią to, upewniając się, że wełna jest ciasno uprzędzona, zanim zaczną ją wiązać, tak aby wykończenie było gęste, a jednocześnie pozostawało płaskie i cienkie. Podobny efekt można jedynie jeszcze uzyskać poprzez delikatne, kilkuletnie zużycie kobierca. Ponadto, podczas tkania, tkacze wykorzystują efekt miękkiego pędzla, a na koniec procesu stosują specjalne pranie, które nadaje dywanowi cudownie miękki i delikatnie postarzany wygląd. Wełna używana do produkcji dywanów Kazak jest ręcznie przędzona na wrzecionie opadającym.
Dywan orientalny KAZAK 122x183 cm
Wzornictwo dywanów Kazak
W przeciwieństwie do innych antycznych dywanów, w wielu dziewiętnastowiecznych dywanach Kazak dominują duże archetypowe motywy o majestatycznych proporcjach, które potęgują efekt tych kultowych wzorów. Być może dlatego, że zostały utkane w najwyższych partiach strzelistych gór Kaukazu, wyrażają szczególnie kosmologiczny charakter, badając intymną grę między niebem a ziemią.
Ich geometryczne projekty są w rzeczywistości symbolami nawiązującymi do gwiazdy mądrości, koła życia (starożytna mandala reprezentująca cykliczną naturę kosmosu), baraniego rogu (motyw wywodzący się z epoki brązu - skierowane do wnętrza krzywe mówią o sile i płodności, a także introspekcji), płynącej wody (bez której życie nie może istnieć). Innym symbolem jest buta -ornament w kształcie migdałów lub szyszek sosnowych z ostro zakrzywionym górnym końcem. Choć pochodzenia perskiego, jest bardzo powszechny i nazywany buta w Indiach, Azerbejdżanie, Turcji i innych krajach Bliskiego Wschodu. Reprezentuje wszechobecny potencjał wzrostu.
Wzbogacone są naturalnie lśniącą, długowłosą wełną, która była poddana powolnemu procesowi barwienia w celu całkowitego nasycenia pigmentem. Najlepsze dywany Kazak wytrzymują stulecia światła słonecznego, prezentując spektakularne pola kolorów przechodzących od szkarłatu do lazurytu, od paprociowej zieleni do nawłoci.
Dawne plemiona miały całkowicie organiczne postrzeganie otaczającego ich zdumiewającego świata. Światopogląd, nie przefiltrowany przez naukę ani formalną edukację. Z pierwszej ręki badali siły natury, w dużej mierze dlatego, że od tego zależało ich przetrwanie. Przez cały czas pozostawali w poczuciu podziwu dla dzieła stwórczego.
Kolorystyka dywanów Kazak
Dawne ludy kaukaskie również uosabiają wrodzoną zdolność rozpoznawania wpływu koloru. Ich tkacze wiedzieli, które odcienie współgrają ze sobą harmonijnie i jak można je zestawić, aby rezonowały ze sobą. Czyli coś co francuscy impresjoniści odkryli później podczas pracy na swoich płótnach, a z czym naukowcy zetknęli się w swoich laboratoriach z latach 70.
Doświadczenie nauczyło tkaczy, że zarysowanie sekcji szarym, niebieskim lub czerwonym wzmacnia wymiarowość i że, biorąc pod uwagę skłonność oka do mieszania kolorów, odpowiednio dobrane sąsiadujące ze sobą kolory tworzą iluzję większego zakresu odcieni niż w rzeczywistości. Wszystko spotęgowało wizualny i emocjonalny przekaz ich projektów.
Jest to szczególnie niezwykłe, gdy weźmie się pod uwagę, że w przeciwieństwie do większości późniejszych impresjonistów czy rzemieślników, którzy mieli dostęp do najlepszych dostępnych pigmentów i wygodnych pracowni, kaukascy tkacze, często pracujący na przenośnych krosnach pośród górskich łąk, polegali wyłącznie na naturalnych barwnikach, które wytwarzali z roślin z ich najbliższego otoczeniu.
Życie z dywanem, który najwyraźniej utkał jakiś mistrz, oznacza ciągłe odkrywanie nowych rzeczy — zmieniające się motywy, zabawne wariacje na temat. Pozorna „losowość”, która jest daleka od przypadkowości. Nieścisłość, która pozostaje ugruntowana przez ukryte, naturalne prawa równowagi i harmonii. Asymetria, która raczej ożywia niż niepokoi. Jednocześnie różnorodne i kapryśne, subtelne i odważne rozwiązania, które zaskakują i nagradzają nas jeśli nasza ‘uważność’ nie maleje z biegiem czasu. Oto klucz do ich atrakcyjności: ich fascynujące bogactwo wzorów i kolorów przyciąga naszą uwagę, zmuszając nas do zastanowienia i zachwytu.
Dywan orientalny KAZAK 151x196 cm
Ręcznie tkane dywany Kazak
Dywany uczą nas, że zachwyt i zaduma jest równie cenne jak wiedza i poznanie. Odzwierciedlają coś, co dostrzegamy, spędzając dłuższy czas na łonie natury. Zachęcają do kontemplacji, a tym samym zachęcają nas do pełniejszego działania i zaangażowania. Pielęgnują nas zarówno estetycznie, jak i emocjonalnie. Ten magnetyzm został bardzo osłabiony, gdy tkactwo przekształciło się z głębokiej formy sztuki plemiennej w „zaprogramowane” warsztaty fabryczne. Mówiąc najprościej, starożytni tkacze kaukascy wierzyli, że proces jest równie ważny jak sam produkt, że każdy krok — od hodowli owiec, przędzenia przędzy i tworzenia barwników, aż po tkanie dywanu, powinien być ukończony. Jakość nigdy nie była kompromisem dla ilości, a wyznawany wówczas system wartości jest dziś coraz bardziej nieobecny.